Παρασκευή 29 Ιουλίου 2011

Συμβολαιοποίηση ή κολιγοποίηση της αγροτικής παραγωγής

μπρος στα χρόνια αδιέξοδα του αγροτικού τομέα, που η οικονομική κρίση των τελευταίων χρόνων όξυνε σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό,  μια σειρά από μέτρα προωθούνται από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και δίχως τη στοιχειώδη κριτική προσέγγιση προπαγανδίζονται από φορείς και Μέσα Ενημέρωσης. Το γεγονός βέβαια ότι οι παραπάνω προτάσεις βρίσκουν σε απόλυτη συμφωνία αγρο-βιομηχανικά καρτέλ, τυποποιητές, διανομείς και σούπερ - μάρκετ (όλους αυτούς δηλαδή που καρπώνονται την υπεραξία της εργασίας στον αγρό), δεν φαίνεται να προβληματίζει κανένα.
Καθώς μέσω του σε διαβούλευση νομοσχέδιου του Υπουργείου η συμβολαιακή γεωργία λαμβάνει και θεσμικό χαρακτήρα, αναγκαίο κρίνεται να διασαφηνιστεί κάπως αυτός ο πολυδιαφημισμένος όρος και να ειπωθούν και κάποιες ίσως δυσάρεστες αλήθειες. Μέσω της συμβολαιοποίησης το αγροτοδιατροφικό σύμπλεγμα επιδιώκει να 'ορθολογικοποιήσει' την παραγωγή στον αγρό με βάση τη λογική των δικών του αναγκών, δηλαδή τη συγκεντροποίηση και ομογενοποίηση (ποσοτικά και ποιοτικά) της παραγωγής έτσι ώστε να εναρμονιστεί με την εμπορική και βιομηχανική ζήτηση για άφθονες και ποιοτικά σταθερές πρώτες ύλες.
Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της εξειδίκευσης και τον πλήρη ελέγχο της παραγωγικής διαδικασίας που ενδέχεται να ξεκινάει από την προμήθεια στον αγρότη των απαραίτητων μέσων παραγωγής (σπόροι, λιπάσματα, μηχανήματα, νοικιασμένη γη κ.ά.) και φτάνει μέχρι την αγορά του προϊόντος. Οι όροι των συμφωνιών δύναται να περιλαμβάνουν μια σειρά από δεσμεύσεις όπως μέγιστη και ελάχιστη ποσότητα παραγωγής, χρήση συγκεκριμένων ποικιλιών καθώς και καλλιεργητικών μεθόδων ή μεθόδων εκτροφής, τιμές και τρόποι πληρωμής, χρόνο και τόπο παράδοσης, ρήτρες σε περίπτωση αθέτησης των συμφωνιών κ.ά. Όλα τα παραπάνω πλήρως εναρμονισμένα στις αυστηρές προδιαγραφές που τίθενται από τους γίγαντες του διεθνούς λιανεμπορίου. Με τον τρόπο αυτό ο αγρότης από ανεξάρτητος παραγωγός μέσα από τον σφιχτό εταιρικό έλεγχο μετατρέπεται σε κολίγο των αγροεταιρειών, οι οποίες μάλιστα αφού δεν τον προσλαμβάνουν δεν είναι υποχρεωμένες να ασφαλίζουν τον ίδιο η την παραγωγή του ή να τηρούν κάποια κρατική περιβαλλοντική νομοθεσία. Και όλα αυτά την ίδια στιγμή που αρμέγουν τον συμβολαιακό αγρότη από παντού αναγκάζοντας τον να αγοράζει συγκεκριμένα αγροεφόδια και εξασφαλίζοντας φτηνό προϊόν δίχως κανένα ρίσκο ή διακύμανση τιμών. Με έναν σμπάρο, πολλά τρυγόνια.
Μπορεί βέβαια να ειπωθεί ‘και ο αγρότης χαζός είναι, δεν ξέρει ποιο είναι το συμφέρον του;’. Το επιχείρημα ότι ο αγρότης ελεύθερα μπορεί να διαπραγματευτεί τους όρους εκμετάλλευσής του είναι μάλλον γελοίο δεδομένου της δικής του αδυναμίας καθώς και της υπερβολικής ισχύς των εταιρειών στην αγορά. Ο δουλικός χαρακτήρας τυχών συμφωνιών είναι εκ των προτέρων δεδομένος. Άλλωστε ο μη συνεργάσιμος παραγωγός όντας αποκομμένος από την αγορά έχει ελάχιστες εναλλακτικές ατομικά να διεκδικήσει κάτι καλύτερο. Η ύπαρξη κάποιων συνεταιριστικών δομών πιθανόν να του εξασφάλιζε κάποια σχετική προστασία απέναντι στους αγροκολοσσούς, αλλά και γι’ αυτό από ό,τι φαίνεται έχουν προβλέψει. Στη χώρα μας πρωτοπόρα στον τομέα της συμβολαιοποίησης υπήρξαν τα καρτέλ της γαλακτοβιομηχανίας, τα οποία, αφού φρόντισαν να αγοράσουν κάθε συνεταιριστικό ανταγωνιστή, κατάφεραν επί χρόνια να δίνουν ψίχουλα στον παραγωγό τη στιγμή μάλιστα που πουλούσαν το ακριβότερο γάλα στην Ευρώπη. Κάποιοι, όπως η συνεταιριστική Δωδώνη, χάλαγαν κάπως τη σούπα εξασφαλίζοντας στους παραγωγούς της Ηπείρου σχετικά αξιοπρεπείς τιμές (η υψηλότερη στην αγορά), ενώ κατάφερνε να διατηρεί την κερδοφορία της. Οι προσπάθειες ξεπουλήματος της συνεταιριστικής εταιρείας τα τελευταία χρόνια έβρισκαν ανάχωμα την οργισμένη αντίσταση των κτηνοτρόφων. Στις μέρες μας, όχι τυχαία, η κυβέρνηση που τόσο πρόθυμα στηρίζει τον συμβολαιακό χαρακτήρα της αγροτικής παραγωγής, έχει θέσει ως προτεραιότητα την εκποίηση κάθε αξιόμαχης συνεταιριστικής μονάδας (Δωδώνη, ΣΕΚΑΠ, Βιομηχανία Ζάχαρης) η τουλάχιστον τον πλήρη εναρμονισμό των πρακτικών τους με αυτών της αγοράς (βλ. Θεσμικό πλαίσιο για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, τις συλλογικές οργανώσεις και την επιχειρηματικότητα του αγροτικού κόσμου). Αν οι προσπάθειες αυτές μείνουν αναπάντητες η φτωχομεσαία αγροτιά θα στερηθεί σημαντικά όπλα στον αγώνα της για αξιοπρεπή επιβίωση. Τα μόνα συμβόλαια που θα δώσουν ελπίδα και προοπτική στην ύπαιθρο είναι αυτά τα οποία θα ενώσουν τις ανάγκες των αγροτών με αυτές των ανέργων και εργαζομένων της πόλης για μια ποιοτικά αναβαθμισμένη παραγωγή που θα θρέφει δίχως να ληστεύει τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Συμβόλαια ενότητας και αγώνα και όχι παγίδες ελέγχου και εκφοβισμού από μια χούφτα εταιρίες που δεκάρα δε δίνουν τον άνθρωπο και τις πραγματικές του ανάγκες.

Απόπειρα κουκουλώματος

Μετά τα τελευταία δημοσιεύματα στο τύπο για παράνομες ελληνοποιησεις ελαιόλαδου στα χάνια και τον χαμό που έγινε άρχισαν, Οι ξαφνικές μετατάξεις τον υπαλλήλων της περιφέρειας που έκαναν την έρευνα αυτή σε άλλες υπηρεσίες δεν είναι κάπως περίεργο??

Πέμπτη 28 Ιουλίου 2011

ΣΤΑ ΧΑΝΙΑ

Ελληνοποίηση εισαγόμενου ελαιολάδου

Εδώ και αρκετό καιρό τα 'Χ.Ν.' ήταν δέκτης πληροφοριών για πιθανή ελληνοποίηση ελαιολάδων στην Κρήτη και ειδικότερα στα Χανιά χωρίς, όμως, να καταστεί δυνατό να τεκμηριωθούν οι καταγγελίες, ώστε να δουν το φως της δημοσιότητας.
Χθεσινό, ωστόσο, δημοσίευμα της ιστοσελίδας zougla.gr φέρνει το θέμα στην επικαιρότητα παρουσιάζοντας στοιχεία από έλεγχο που διενήργησαν οι αρμόδιες υπηρεσίες με βάση τον οποίο φέρεται να εμπλέκονται σε υπόθεση «ελληνοποίησης ελαιολάδου» εταιρείες τυποποίησης, συσκευασίας και πώλησης που δραστηριοποιούνται στα Χανιά.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η έρευνα που διεξάγει το Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος αφορά ελληνοποίηση ελαιολάδων που πωλούνται ως κρητικό «εξαιρετικό παρθένο» και κρητικό «παρθένο ελαιόλαδο» σε μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ.
Επίσης, «εξετάζεται το ενδεχόμενο οι ίδιες ποσότητες, που ανέρχονται σε εκατοντάδες τόνους, να διακινούνται με πλασματικές τιμές ή και εντελώς εικονικά, ώστε κάποιοι επιτήδειοι να εισπράττουν παράνομα την επιστροφή ΦΠΑ».
Όπως αναφέρεται «όλα άρχισαν όταν διαπιστώθηκε ότι στο συσκευασμένο ελαιόλαδο "Κρητών Γεύσεις" και "Ελαιόλαδο ΕΛΟΜΑΣ" δεν αναγράφονταν πού έγινε η τυποποίηση ούτε και ο αλφαριθμητικός αριθμός αναγνώρισης (EL).
Επίσης διαπιστώθηκε ότι στην εταιρεία KRETA FOOD ΕΠΕ, που δραστηριοποιείται στην τυποποίηση ελαιολάδων, με την ονομασία «Αρχαϊκά» και τον χαρακτηρισμό "Εxtra Παρθένο ελαιόλαδο ελληνικής προέλευσης", γίνονταν αγορές ιδιαίτερα μεγάλων ποσοτήτων ελαιολάδου, δυσανάλογων, σύμφωνα με την Περιφέρεια, για τη δυναμικότητα της περιοχής».
Για τη συγκεκριμένη περίπτωση το zougla.gr παρουσιάζει έγγραφο της Περιφερειακής Ενότητας Χανίων -στο οποίο αναφέρεται το όνομα του αντιπεριφερειάρχη Απόστολου Βουλγαράκη- και στο οποίο επισημαίνεται ότι μετά από έλεγχο που διενεργήθηκε στην Εταιρεία KRETA FOOD ΕΠΕ «διαπιστώθηκε ότι η τυποποιούσα εταιρεία προμηθεύονταν Εξαιρετικό Παρθένο Ελαιόλαδο κατά το χρονικό διάστημα από 9/3/2010 - 26/2/2011 σε ποσότητες ιδιαίτερα σημαντικές για τη δυναμικότητα της περιοχής και της παραγωγικής δυναμικότητας του ελαιουργείου», ενώ στο δημοσίευμα αναφέρεται σχετικά ότι «η έρευνα οδήγησε στο ελαιοτριβείο της Αθανασίας Μυλωνάκη στα Τοπόλια Κισάμου, όπου διαπιστώθηκε η αγορά 1.077.995 κιλών ελαιολάδου, μιας ποσότητας που βάσει, του εγγράφου, δεν μπορεί να επεξεργαστεί η μονάδα αλλά ούτε και να παραχθεί στη γύρω περιοχή».
Το zougla.gr υπογραμμίζει ακόμα ότι «στο έγγραφο του αντιπεριφερειάρχη Χανίων, Απόστολου Βουλγαράκη, που απεστάλη στο Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος, στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και στην Επιτροπή Ανταγωνισμού, αναφέρεται ότι η ποσότητα αυτή, είχε πληρωθεί στους παραγωγούς με τιμή 2,92 έως 2,95 ευρώ το κιλό, την εποχή που οι τιμές κυμαίνονταν από 1,80 έως 2.20 το κιλό, δηλαδή στα τέλη του 2010 και στις αρχές του 2011. Δηλαδή, το ελαιοτριβείο πλήρωνε τους παραγωγούς έως και 1,20 ευρώ το κιλό περισσότερο από την τρέχουσα τιμή. Το ίδιο λάδι, συσκευασμένο κατέληγε στα ράφια της αλυσίδας σούπερ μάρκετ Lidl, όπου η τιμή του δεν ξεπερνούσε τα 3,80 ευρώ το λίτρο» και προσθέτει: «Στην έκθεση της επιτροπής που διενήργησε την έρευνα, εκφράζονται αμφιβολίες αν οι ποσότητες που αναφέρονται είναι αληθινές και εκφράζονται υποψίες είτε για παράνομη επιστροφή ΦΠΑ είτε για παράνομη ελληνοποίηση ελαιολάδου, το οποίο είναι άγνωστης προέλευσης. Επίσης διαπιστώθηκε ότι τα δελτία αποστολής δεν είχαν τιμολογηθεί καθώς και έλλειμμα 53 τόνων στις αποθήκες της εταιρείας. Στην υπόθεση και σε ρόλο διακινητή εμπλέκονται και άλλες εταιρείες εμπορίας τροφίμων».
http://www.haniotika-nea.gr/73815

Τετάρτη 6 Ιουλίου 2011

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ Ν. ΧΑΝΙΩΝ

Η  νέα -προσωρινή- διοίκηση της "Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Ν. Χανίων η Ενότητα" ανακοινώθηκε μετά από απόφαση του δικαστηρίου. Νέος πρόεδρος είναι ο αγρότης από την περιοχή των Βουκολιών
κ. Γιώργος Μπικάκη, αντιπρόεδρος ο κ. Αλέκος Τζατζάνης από τον Α.Σ. Κουντούρας, ο Μανώλης Βαρουξάκης από το αγροτικό σύλλογο Πλατανιά στη θέση του γραμματεά και ταμίας ο Ευτύχης Τρικουνάκης από τον Σκινέ.
Στόχος του νέου προσωρινού Δ.Σ. είναι η ανασυγκρότηση του αγροτικού συνδικαλιστικού κινήματος, όπως αναφέρεται σε σχετικό δελτίο τύπου και η πραγματοποίηση εκλογών σε όλους σχεδόν τους αγροτικούς συλλόγους για την ενεργοποίση του κόσμου της υπαίθρου